PROTEZ

DİŞ PROTEZLERİ 

Tanım (Açıklama):

Diş protezleri, eksik dişlerin yerini almak ve ağız fonksiyonlarını (çiğneme, konuşma) ile estetiği geri kazandırmak amacıyla yapılan yapay dişlerdir.

Yapılışı:

1. İlk muayene ve teşhis

2. Ağız içi ölçülerin alınması

3. Model hazırlığı ve protez planlaması

4. Deneme ve ayarlamalar

5. Protezin laboratuvarda hazırlanması

6. Protezin hastaya uygulanması ve kontroller

Endikasyonlar (Kullanım Alanları):

• Bir veya daha fazla dişin eksik olduğu durumlar

• Tüm dişlerin eksik olduğu vakalar (tam dişsizlik)

• Travma veya çürük nedeniyle kaybedilen dişler

• Estetik ve fonksiyonel ihtiyaçlar

Çeşitleri:

1. Hareketli Protezler:

   • Total (tam) protez

   • Parsiyel (bölümlü) protez

   • İmmediat (geçici) protez

2. Sabit Protezler:

   • Kron (kaplama)

   • Köprü

3. İmplant Destekli Protezler:

   • Sabit implant üstü protez

   • Hareketli implant üstü protez (overdenture)

Avantajları:

• Estetik görünüm sağlar

• Konuşma ve çiğneme fonksiyonlarını düzeltir

• Kayıp dişlerin oluşturduğu boşluğu doldurarak diğer dişlerin yer değiştirmesini önler

• Özgüveni artırır

Dezavantajları:

• Başlangıçta alışmak zor olabilir

• Hareketli protezlerde stabilite sorunu yaşanabilir

• Zamanla yeniden ayarlama veya yenileme gerekebilir

• Sabit protezlerde diş kesimi gerekebilir

  TAM HAREKETLİ PROTEZ (TOTAL DENTURE)

  Tanım & Endikasyonlar

  • Alt veya üst çenede tüm dişlerin eksik olduğu durumlarda kullanılır.

  • Kemik hacmi, ağız dokularının durumu değerlendirilip uygun vaka seçilir.

  Yapım Aşamaları

  1. Ağız içi ve çevresel yapı incelenir, ölçü alınır.

  2. Ön cephesel (wax‑rim) ve fonksiyonel denemeler yapılır.

  3. Renk ve estetik planlama sonrası laboratuvarda akrilik esaslı protez hazırlanır.

  4. Hasta teslimi, ısırma yüksekliği kontrolü ve fonksiyonel uyum sağlanır.

  5. 1–2 hafta içinde ayar ve adaptasyon kontrol ziyaretleri yapılır.

  Avantajları

  • Estetik olarak doğal görünüm sağlar.

  • Konuşma, çiğneme ve destek fonksiyonlarını geri kazandırır.

  • Uygun fiyatlı (yüksek bütçeye gerek olmadan uygulanabilir).

  • Metal destek gerekmez.

  Dezavantajları

  • Başlangıçta konuşma sorunları olabilir (lal-şeklinde ses bozukluğu).

  • Çiğneme kuvvetleri sabit proteze göre düşüktür.

  • Kemiğin erimesiyle birkaç yılda yeniden yapılması gerekebilir.

  • Yeme sırasında kayma ve hareket olabilir.

    BÖLÜMLÜ HAREKETLİ PROTEZ (PARTIAL DENTURE)

    Tanım & Endikasyonlar

    • Birkaç diş eksikse, kalan dişlere metal kroşelerle tutturulan çıkarılabilir protezlerdir.

    • Hem estetik hem fonksiyonel ihtiyaç duyan hastalar için uygundur.

    Yapım Aşamaları

    1. Ölçü alımı & model oluşturma.

    2. Tasarım planlanır: destek dişleri, atlas, kroşe yerleşimi.

    3. Metal altyapı (kroşe, gövde) ve dirsek/plastik yapı laboratuvarda hazırlanır.

    4. Deneme günlerinde geçici montajla estetik‑fonksiyon değerlendirilir.

    5. Son fazda tamamlanmış protez hasta tarafından kullanıma sunulur, ayar ve öğretim yapılır.

    6. Periyodik kontroller: metal yorgunluğu, kroşe gevşemesi takip edilir.

    Avantajları

    • Eksik dişler kısa sürede tamamlanır.

    • Krokşeler (metal kancalar) sayesinde stabilite yüksektir.

    • Kolay çıkarılıp temizlenebilir.

    • Sabit protez gerekmeden ara bölgeler doldurulur.

    Dezavantajları

    • Metal kroşe görünümü bazen estetiği bozabilir.

    • Kancaların uygulandığı dişlerde çürük ya da gevşeme riski yükselir.

    • Ağız hijyenine dikkat edilmezse ağız hastalıklarına neden olabilir.

    • Bazı vakalarda adaptasyon süresi uzundur.