Gömülü Yirmi Yaş Dişi Çekimi
Gömülü yirmi yaş dişi çekimi, ağızda tamamen çıkmamış veya yanlış pozisyonda kalmış olan üçüncü azı dişlerinin (bilgelik dişleri) cerrahi olarak çıkarılması işlemidir. Genellikle 17-25 yaş aralığında çıkmaya çalışan bu dişler, çene darlığı, diş eti altında kalma ya da yanlış yönde sürme gibi nedenlerle gömülü kalabilir.
Yirmi yaş dişleri, alt ve üst çenede en arka kısımda yer alan üçüncü azı dişleridir. Gömülü olmaları durumunda aşağıdaki sorunlara yol açabilirler:
Çene ağrısı
Diş etinde iltihap
Koku ve tat bozukluğu
Komşu dişlere baskı veya zarar
Kist oluşumu
Gömülü dişler her zaman belirti vermeyebilir. Ancak aşağıdaki durumlarda çekilmeleri önerilir:
Ağrı veya baskı hissi
Diş eti enfeksiyonu
Röntgende çevre dokulara zarar verme riski
Ortodontik tedavileri engelleme durumu
Gömülü yirmi yaş dişi çekimi genellikle lokal anestezi altında yapılır. Cerrahi işlem aşamaları:
Muayene ve Röntgen: Dişin konumu değerlendirilir.
Anestezi: İşlem bölgesi uyuşturulur.
Cerrahi Girişim: Diş eti kesilir, gerekirse kemik kaldırılır ve diş parçalar halinde çıkarılır.
Dikiş ve İyileşme: Bölge temizlenir, dikiş atılır.
İlk 24 saat boyunca tükürmek, gargara yapmak ve pipet kullanmaktan kaçınılmalıdır.
Soğuk kompres uygulanabilir.
Doktorun önerdiği ilaçlar düzenli kullanılmalıdır.
Sigara ve alkol iyileşmeyi geciktirebilir.(24 saat ila 48 saat arası sigara tüketimi azaltılmalı ).Sigara özellikle çekim sonrası Alveolit denilen kemik iltihabına neden olmaktadır!!
7-10 gün içinde iyileşme genellikle tamamlanır.
Gömülü yirmi yaş dişleri, genellikle çene darlığı veya sürme yönündeki sapmalar nedeniyle tamamen süremez ve çene kemiği içinde farklı açılarda kalabilir. En sık karşılaşılan gömülme pozisyonları şunlardır:
Dikey Gömülme: Diş dik pozisyondadır ancak sürmesi için yer yoktur.
Mezial (açılı) Gömülme: Diş, komşu ikinci azıya doğru eğimli konumdadır. En sık görülen tiptir.
Distal Gömülme: Diş, çenenin arka kısmına doğru eğimlidir.
Horizontal Gömülme: Diş tamamen yatay konumdadır ve çoğu zaman çekim gerektirir.
Tam Gömülü: Diş, diş eti ve kemiğin tamamen altında kalmıştır.
Kısmi Gömülü: Dişin bir kısmı ağız ortamına açılmış, bir kısmı diş eti ya da kemik altındadır.
Bu pozisyonlar, çekim yöntemini ve cerrahi zorluğu doğrudan etkiler.
Alt çenede bulunan yirmi yaş dişleri, mandibular sinirle yakın ilişki içinde olabilir. Bu durum özellikle çekim öncesi dikkatle değerlendirilmelidir çünkü sinire zarar verilmesi:
Alt dudakta, çenede veya dilde hissizlik
Karıncalanma
Uzun süreli veya kalıcı duyu kayıplarıyla sonuçlanabilir.
Panoramik röntgen, ilk değerlendirme için kullanılır. Ancak sinire yakınlık şüphesi varsa, 3D dental tomografi (CBCT) ile dişin sinirle olan üç boyutlu ilişkisi mutlaka analiz edilmelidir. Bu, hekimin doğru cerrahi planlama yapabilmesini sağlar ve komplikasyon riskini azaltır.
Gömülü yirmi yaş dişleri sadece kendi varlıklarıyla değil, komşu ikinci azı dişlerine verdiği zararlarla da önem taşır. Özellikle mezial açılı gömülü dişlerde:
Komşu dişin distaline çürük oluşumu yaygındır. Bu çürükler genellikle gizli ve derin olur, hasta geç fark eder.
Periodontal cep oluşumu ve kemik kaybı görülebilir.
Komşu dişin kök yüzeyinde rezorpsiyon gelişebilir.
Bu tür komplikasyonlar, yalnızca yirmi yaş dişinin değil, sağlıklı ikinci azı dişinin de kaybına yol açabilir.
Gömülü yirmi yaş dişleri masum görünümlerine rağmen çene kemiği, sinir yapıları ve komşu dişler üzerinde ciddi sorunlara yol açabilir. Bu nedenle:
Pozisyonları dikkatle değerlendirilmelidir.
Sinirle ilişkisi varsa mutlaka tomografi çekilmelidir.
Komşu dişlerde çürük riski düzenli kontrollerle izlenmelidir.